Heb jij ook het gevoel dat al je vriendinnen het hebben over purpose, levensmissie, zingeving? (Or is it just me and my bubble?) Dat collectieve snakken naar het ontdekken van je levensmissie is niet alleen van invloed op ons persoonlijke leven.
Het beïnvloedt ook de bestaande theorieën over de menselijke ontwikkeling. Hallo nieuw purpose model! Handig voor als je kritische vragen krijgt van de generaties boven ons (die je levensmissie vinden niet zo hoog op de actielijst hebben staan).
Verschillende theorieën zijn inmiddels uitgebreid en aangevuld om deze trend te verklaren en serieus te nemen. Theorieën over de individuele ontwikkeling en theorieën over de collectieve, economische ontwikkeling. En ja, je weet ‘t: als de wetenschap het zegt, dan is ‘t waar, toch?
Purpose model van Maslow (ja, die van die piramide)
Eén van de bekendste theorieën over persoonlijke ontwikkeling is de behoeftenpiramide van Maslow. Denk dat je ‘m wel kent toch? Ik geloof dat ik voor het eerst hierover iets hoorde tijdens een economie les in de 4e. Even een recap. Hij stelt het volgende:
- Ieder mens eerst streeft ten eerste naar fysiologisch welbevinden. Denk daarbij aan slaap, eten, drinken en ook -ja ja- sex.
- Als aan deze behoefte is voldaan gaat de aandacht uit naar veiligheid en zekerheid. Huisvesting, werk en relaties horen bij deze laag in de piramide.
- Het derde level wordt gevormd door de behoefte aan sociaal contact, zoals vriendschap, liefde en sociale relaties.
- Daarna volgt de behoefte aan waardering, zelfrespect en erkenning; de status in een sociaal verband.
- Lange tijd werd het hoogste level in de piramide gevormd door zelfactualisatie. Daarmee wordt de behoefte van de mens bedoeld om zijn persoonlijkheid en de mentale groeimogelijkheden tot ontwikkeling te laten komen.
Klinkt bekend hè, tot zo ver?
Niets meer aan doen, moet meneer Maslow hebben gedacht voor ruim een kwart eeuw. Pas na 26 jaar voegde hij een level aan de top van de piramide toe. Hij ontdekte dat er boven zelfactualisatie nog een hogere behoefte ligt: zelftranscendentie. Dat is een fijne voor scrabble he? Met zelftranscendentie wordt bedoeld het overstijgen van het individuele zelf. Het besef dat je verder gaat dan je eigen identiteit en begrijpt dat je een klein deel van iets groters bent. Deze beschrijving heeft dan ook een nauwe link met spiritualiteit.
Zelfactualisatie en zelftranscedentie
Laten we even inzoomen op het topje van de piramide, de bovenste twee levels: zelfactualisatie en zelftranscedentie. Je levensmissie ontdekken past eigenlijk wel in beide levels, afhankelijk van hoe welke definitie je gebruikt voor ‘levensmissie’. Ik had je al verteld dat ik bij Oorspronkeling uitga van de fysieke, emotionele, mentale én spirituele laag. Wat mij betreft hoort het vinden van je levensmissie bij het hoogste level van de piramide.
To zo ver de individuele ontwikkeling van Maslow. Laten we ook eens kijken naar wat de wetenschap zegt over de collectieve en economische ontwikkeling. Ook in dit werkveld is een vergelijkbare verschuiving te zien.
Purpose model over collectieve, economische ontwikkeling – Pine en Gilmore’s Transformatie-economie
Ooit van Pine en Gilmore gehoord? Twee wetenschappers die met hun theorie talloze organisaties hebben gestimuleerd om ‘experiences’ te creëren. Thanks voor alle feestjes en festivals, guys.
Pine en Gilmore onderzochten de economische structuur van ontwikkelde economieën. Ze zagen dat in den beginne (lees: tot eind 20e eeuw) de economie vooral om grondstoffen, producten en diensten draait. Eind jaren ’90 introduceren zij de term ‘belevenis-economie’.
In plaats van de grondstof, het product of de dienst, draait het in de belevenis-economie om de beleving die de consument heeft met het product of dienst. Dat maakt iedere belevenis per definitie uniek. Logisch, want iedere consument is verschillend. Ervaringen worden ook wel gepersonaliseerde diensten genoemd.
Ook zij waren lange tijd heel tevreden met hun theorie. Pas jaren na de introductie van de betekenis-economie voegden Pine en Gilmore een volgende economische structuur toe: de transformatie-economie.
Veranderen
Zij zagen dat steeds meer mensen niet alleen een unieke ervaring willen. We willen meer. We willen veranderen. Transformeren. Klinkt dat bekend? Bedrijven in de belevenis-economie verkopen gevoelens die herinneringen vormen. Bedrijven in de transformatie-economie gaan verder. Ze verkopen een nieuwe zelf-identiteit.
Buiten je comfort zone
Klinkt leuk, maar Pine en Gilmore geven wel alvast een tip mee. Het proces van transformatie kan mogelijk gepaard gaan met onprettige emoties. De transformatie vindt namelijk plaats buiten de comfort zone. Daarom merken de onderzoekers op het voor zo’n transformerende ervaring noodzakelijk is dat er een stevige interne drijfveer wordt getriggerd. Eigenlijk bedoelen ze dat je het echt moet willen vanuit je tenen, omdat het soms ook best heftig kan zijn.
Bij Oorspronkeling zien we het ontdekken van je levensmissie, je oorsprong als de ultieme vorm van een nieuwe zelf-identiteit. En inderdaad, dit proces vindt deels buiten de comfort zone plaats, waar ervaringen worden aangeboden die je paradigma over jezelf en de wereld veranderen.
Ok. Tot zo ver de theorie. Leuk en aardig, al die uitleg over een purpose model. Maar waarom zou je je purpose willen ontdekken? What’s in it for you, right? Check dan deze blog: Op zoek naar zingeving en purpose – 4 redenen waarom dat een goed idee is
