Burnout slaat harder toe bij jonge vrouwen. Dat blijkt uit verschillende onderzoeken van het CBS en Nivel Zorgregistratie. Balen natuurlijk als jij één van die vrouwen met een burnout bent, toch? Of is het juist iets om blij mee te zijn?
Burnout – een lelijk verpakt cadeautje
Ik val meteen met de deur is huis. Ja, het is iets om blij mee te zijn. Sterker nog, het zou wel eens het beste kunnen zijn wat je kan overkomen. Eigenlijk is een burnout een cadeautje. Een lelijk verpakt cadeautje, dat wel. En dat is in eerste instantie niet heel aantrekkelijk om uit te pakken. Toch is het de moeite waard om dit toch te doen, blijkt uit onderzoek. Bijna 7 op de 10 vrouwen die meededen aan de Burn-Out Monitor in ’21 zeggen achteraf blij te zijn met hun burnout.
Eigen schuld, dikke bult
Als jij nu net in een burnout zit, voelt het waarschijnlijk niet als een cadeautje. Veel ambitieuze vrouwen denken aan het begin van hun burnout: “pffff, wat een loser ben ik.” Je bent niet de enige. Bijna iedereen die ik in mijn praktijk spreek met een burnout achter haar naam denkt in eerste instantie: ‘Huh? Ik? Ik ben toch altijd zo sterk? Hoezo krijg ík een burnout? Dat is toch iets voor losers?’
Herkenbaar? Niet echt een fijne gedachte he, dat je nu bij de losers hoort? Waarschijnlijk ben je altijd heel succesvol geweest en past een burnout helemaal niet in jouw plaatje. En toch is precies dat succesvol zijn de reden van je burnout. Eigen schuld dus? Ja en nee.
Een slimme meid is …
Kijk, onze maatschappij is ingericht om succesvol te zijn. We leren al van jongs af aan dat je succesvol wordt als je je hoofd gebruikt. Toen we opgroeiden was er zelfs een Postbus 51 reclamespotje ons leerde dat slimme meiden op hun toekomst zijn voorbereid. En dat moesten we vooral met ons hoofd doen. Op school draaide het hoofdzakelijk (haha, pun intented) om intellect en in het voortgezet onderwijs werd het VWO als beter gezien dan de praktische opleidingen. Als je ging studeren wilde je werken bij de beste werkgevers, die je vooral om je je mentale kwaliteiten aannamen.
Hallo hoofd.
En vooral:
Daaaag connectie met je gevoel.
Juist in het afgesloten zijn van je gevoel, daarin zit de crux. En -spoiler alert- je burnout is dé uitnodiging om weer te voelen. Kom ik zo op terug.
Burnout is voor sterke mensen
De nadruk op je hoofd helpt je om succesvol te zijn én zorgt voor die burnout. Onze mind wil namelijk zekerheid en veiligheid. En dat waarmee je bekend bent voelt veilig. Zelfs als je eigenlijk wel weet (of voelt) dat de huidige situatie niet meer goed voor je is, kan je mind dat ‘overrulen’. Zolang je geen alternatief hebt dat ook veilig voelt, ga je door met dat wat je deed. Zo sterk is je mind namelijk. Die kan je gevoel en zelfs je fysieke waarschuwingen volledig negeren. Zeker als je gewend bent om heel veel te denken en vanuit je hoofd te werken. Totdat je lijf op de noodrem trapt en je een burnout hebt. Een burnout is dus vooral iets voor mensen die heel sterk met hun hoofd zijn.
Een burnout is blijk heel vaak een uitnodiging om weer naar je gevoel te leren luisteren. Bij bijna 7 op de 10 vouwen is dat het belangrijkste inzicht uit hun burnout*: meer naar je gevoel luisteren. En dat is een enorme aanrader!
Als je gewend bent om veel met je hoofd te werken is dat trouwens nog niet zo makkelijk om te doen; luisteren naar je gevoel. Ook daarbij kan je sterke mind je flink in de weg zitten. Naar je gevoel luisteren is nieuw en daardoor -voor jouw mind- eng. Je mind is op zoek naar bevestiging van oude zekerheden. Dat is lekker veilig. Als je naar je gevoel gaat luisteren, zou je er achter kunnen komen dat sommige van die oude zekerheden helemaal niet kloppend zijn.
Onze sterke mind beschermt ons namelijk graag tegen dit gevoel van onzekerheid over wie je bent. Daarom gaat het graag op zoek naar oorzaken van je burnout buiten jezelf. Heb jij de verhoogde werkdruk of je manager al de schuld gegeven? Of de veranderende waarden van het bedrijf? Of de nieuwe koers waar je het helemaal niet mee eens bent? Toen ik net in een burnout zat, was mijn favoriete riedeltje ‘dat er een nieuwe CEO was gekomen die de werknemers -letterlijk!- aanmoedigde om aan elkaars stoelpoten te zagen. En dat mijn manager niet goed met die druk kon omgaan en daardoor heel veel stress in ons team bracht’. Lang leve de blame game. En hoe waar dat misschien ook allemaal was, die blame game doet niets voor je op de lange termijn.
Terug naar je gevoel
De connectie met je gevoel herstellen kun je op verschillende manieren doen. In sommige gevallen kun je dit helemaal zelf terwijl het soms ook fijn is om hulp te krijgen.
Activiteiten die je zelf kunt starten:
- check eens bij jezelf wanneer je de zes basisemoties voor het laatst hebt ervaren
- word je bewust van de woorden die je gebruikt? Vervang eens de woorden ‘ik denk’ door ‘ik voel’
- sluit een aantal keren per dag je ogen en word je bewust van je lijf; scan je lijf en voel welk lichaamsdeel de aandacht vraagt
Activiteiten waar een ander je bij kan helpen:
- schrijf je in voor een yin-yoga les
- luister naar een (online) meditatie
- doe mee met een rauwe cacao-ceremonie
- meld je aan voor het ‘Blij met je Burnout’ traject van Oorspronkeling
